بررسی تاثیر مولفه های نظام بودجه ریزی عملیاتی بر اثربخشی هزینه های درمان بیمارستانها براساس مدل جامع( مدل الماس) مطالعه موردی: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران

مقدمه و هدف : امروزه با توجه به گسترش وظایف دولت و افزایش بی رویه هزینه های دولت ، تاکید بر ارتقاء کیفیت خدمات و اثربخش نمودن هزینه های دولت یکی از وظایف ضروری دستگاه های دولتی محسوب می شود. این تحقیق با هدف بررسی میزان تاثیر مولفه های نظام بودجه ریزی عملیاتی براثربخش نمودن هزینه های درمان در بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد. برای این منظور بر اساس مدل جامع (الماس ) بودجه ریزی عملیاتی، مولفه های برنامه ریزی، تحلیل هزینه ها و مدیریت عملکرد به عنوان سه عنصراصلی و مولفه های مدیریت تغییر و نظام انگیزش بعنوان عناصر توانمند ساز نظام بودجه ریزی عملیاتی معرفی شده اند. روش بررسی: این پژوهش، در گروه تحقیقات کاربردی ، توصیفی قرار داشته که اطلاعات مورد نیاز آن به واسطه بررسی ها و مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه ای و پرسشنامه جمع آوری شده است .جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران و کارشناسان ادارات کل بودجه و مالی ستاد مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران و همچنین مدیران بخشهای درمانی و اجرایی بیمارستانهای تابعه این دانشگاه می باشند. که به نوعی در نحوه هزینه کرد ها و اثربخش نمودن هزینه های درمان دانشگاه نقش داشتند . و تعداد افراد شرکت کننده در این پژوهش 148 نفر است.ابزار جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه می باشد که پس از سنجش روایی وپایایی آن ، در اختیار نمونه آماری قرار گرفت. و پس از جمع آوری پرسشنامه ،اطلاعات حاصله با استفاده از نرم افزار لیزرل و روشهای آماری توصیفی و طبقه بندی شده با استفاده از آزمون تحلیل عاملی تائیدی میزان برازش و اطمینان از صحت مدل های اندازه گیری این پژوهش آزموده شد .و در نهایت جهت بررسی فرضیه های تحقیق از روش فرض آماری میانگین یک جامعه یا بعبارتی از آزمون t یک نمونه ای استفاده گردیده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که هر پنج مولفه های برنامه ریزی ، تحلیل هزینه ها ، مدیریت عملکرد،مدیریت تغییر و نظام انگیزش و پاسخگویی با تاثیر بسیار بالا بر اثربخش شدن هزینه های درمان بیمارستان موثرند. وهمچنین از بین مولفه های مذکور مولفه نظام انگیزش و پاسخگویی بیشترین تاثیر و مولفه های تحلیل هزینه ها ،مدیریت تغییر، برنامه ریزی و مدیریت عملکرد به ترتیب در رتبه های بعدی در اثربخش نمودن هزینه های درمان بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران تاثیر گذار هستند. نتیجه گیری:این مطالعه نشان داد که بین مولفه های نظام بودجه ریزی عملیاتی (بر اساس مدل الماس) واثربخشی هزینه های درمان ارتباط معناداری وجود داشته و این مولفه ها براثربخش نمودن هزینه های درمان بسیار تاثیر گذارند.